استاهل
استاهل /estāhel/ واژه ای است مصدری به معنای لایق[۱]
صرف فعل
تمامی اشکال استفاده از این مصدر به شرح زیر می باشد:
| صرف دزفولی | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بن واژه | استاهل | ||||||
| بن ماضی | {{{ماضی}}} | ||||||
| بن مضارع | {{{مضارع}}} | ||||||
| شخص | مفرد | جمع | |||||
| اول شخص | دوم شخص | سوم شخص | اول شخص | دوم شخص | سوم شخص | ||
| ماضی | من (مُ) | تو (تُ) | او/آن (او/اُوان) | ما (اُمون) | شما (شُمون) | آنها/ایشان (اوشون) | |
| ساده | {{{ماضی}}}ُم | {{{ماضی}}}ی | {{{ماضی}}} | {{{ماضی}}}ِیم | {{{ماضی}}}ِی | {{{ماضی}}}ِن | |
| استمراری | بِـ{{{ماضی}}}ُم | بِـ{{{ماضی}}}ی | بِـ{{{ماضی}}} | بِـ{{{ماضی}}}ِیم | بِـ{{{ماضی}}}ِی | بِـ{{{ماضی}}}ِن | |
| نقلی | {{{ماضی}}}ُمَه | {{{ماضی}}}یَه | {{{ماضی}}}َس/{{{ماضی}}}َه | {{{ماضی}}}ِیمَه | {{{ماضی}}}ِیَه | {{{ماضی}}}ِنَه | |
| بعید | {{{ماضی}}}َه‌بیدُم | {{{ماضی}}}َه‌بیدی | {{{ماضی}}}َه‌بید | {{{ماضی}}}َه‌بیدِیم | {{{ماضی}}}َه‌بیدِی | {{{ماضی}}}َه‌بیدِن | |
| التزامی (کاش/تردید) | {{{ماضی}}}ه‌بُووُم | {{{ماضی}}}ه‌بویی | {{{ماضی}}}ه‌بووَه | {{{ماضی}}}ه‌بووِیم | {{{ماضی}}}ه‌بووِی | {{{ماضی}}}ه‌بووِن | |
| التزامی نوع دیگر (کاش/باید) | {{{ماضی}}}ُمِه | {{{ماضی}}}یِه | {{{ماضی}}}ِه | {{{ماضی}}}ِیمِه | {{{ماضی}}}ِیِه | {{{ماضی}}}ِنِه | |
| مستمر | داشتُم ب{{{ماضی}}}ُم | دوشتی ب{{{ماضی}}}ی | داشت ب{{{ماضی}}} | داشتِیم ب{{{ماضی}}}ِیم | داشتِی ب{{{ماضی}}}ِی | داشتِن ب{{{ماضی}}}ِن | |
| مضارع | من (مُ) | تو (تُ) | او/آن (او/اُوان) | ما (اُمون) | شما (شُمون) | آنها/ایشان (اوشون) | |
| ساده | {{{مضارع}}}ُم | {{{مضارع}}}ی | {{{مضارع}}}َه | {{{مضارع}}}ِیم | {{{مضارع}}}ِی | {{{مضارع}}}ِن | |
| اخباری | ب{{{مضارع}}}ُم | ب{{{مضارع}}}ی | ب{{{مضارع}}}َه | ب{{{مضارع}}}ِیم | ب{{{مضارع}}}ِی | ب{{{مضارع}}}ِن | |
| مستمر | دارم ب{{{مضارع}}}ُم | دوری ب{{{مضارع}}}ی | دارَه ب{{{مضارع}}}َه | دارِیم ب{{{مضارع}}}ِیم | دارِی ب{{{مضارع}}}ِی | دارِن ب{{{مضارع}}}ِن | |
| التزامی | {{{مضارع}}}ُم | {{{مضارع}}}ی | {{{مضارع}}}َه | {{{مضارع}}}ِیم | {{{مضارع}}}ِی | {{{مضارع}}}ِن | |
| دعایی | من (مُ) | تو (تُ) | او/آن (او/اُوان) | ما (اُمون) | شما (شُمون) | آنها/ایشان (اوشون) | |
| {{{مضارع}}}ایام | {{{مضارع}}}ویی | {{{مضارع}}}ا | {{{مضارع}}}ائیم | {{{مضارع}}}ایِه | {{{مضارع}}}ان | ||
| دستوری | - | تو (تُ) | - | شما (شُمون) | - | ||
| امر | {{{مضارع}}} / {{{مضارع}}}اد | {{{مضارع}}}ِی | |||||
| نهی | مَ{{{مضارع}}} / مَ{{{مضارع}}}اد | مَ{{{مضارع}}}ِی | |||||
اصطلاحات
- نه لاقِ نه استاهلت /na lāq-e na estāhel-et/ یعنی لایق نیستی. تقریبا معادل خلایق هر چه لایق و در مقام انتقاد از رفتار بد کسی در قبال کار نیک گفته می شود.
پانویس
- ↑ نجاتعلی، نصراله (۱۳۸۷). فرهنگ زبان و گویش دزفولی. نجابت.