تیچسن
تیچِسَّن واژه ای است /tiçessan/ مصدری به معنای از هم پاشیدن چیزی که معمولا در اثر برخورد با جسمی سخت اتفاق می افتد. صورت غیرمتعدی این فعل «تیچنیدن» است کخ به معنای پراکنده کردن است.
کاربرد
مثلا شومی افتید زمین تیچس یعنی هندوانه روی زمین افتاد و از هم پاشید یا خین تیچس ری دیوار یعنی خون به دیوار پاشید.
اصطلاحات
- «تیچ وا تیچ» /tiç-va-tiç/ به معنای پراکندگی استفاده می شود.
- «تیچِ ویچ» /tiç-e viç/ به معنای پراکنده به کار می رود.
- «تیچِ تاچ» /tiç-e tāç/ به معنای پخش شده، یکی به یک طرف.
صرف فعل
تمامی اشکال استفاده از این مصدر به شرح زیر می باشد:
| صرف دزفولی | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بن واژه | تیچِسَّن | ||||||
| بن ماضی | تیچِسّ | ||||||
| بن مضارع | تیچ | ||||||
| شخص | مفرد | جمع | |||||
| اول شخص | دوم شخص | سوم شخص | اول شخص | دوم شخص | سوم شخص | ||
| ماضی | من (مُ) | تو (تُ) | او/آن (او/اُوان) | ما (اُمون) | شما (شُمون) | آنها/ایشان (اوشون) | |
| ساده | تیچِسُّم | تیچِسّی | تیچِسّ | تیچِسِّیم | تیچِسِّی | تیچِسِّن | |
| استمراری | بِـتیچِسُّم | بِـتیچِسّی | بِـتیچِسّ | بِـتیچِسِّیم | بِـتیچِسِّی | بِـتیچِسِّن | |
| نقلی | تیچِسُّمَه | تیچِسّیَه | تیچِسَّس/تیچِسَّه | تیچِسِّیمَه | تیچِسِّیَه | تیچِسِّنَه | |
| بعید | تیچِسَّه‌بیدُم | تیچِسَّه‌بیدی | تیچِسَّه‌بید | تیچِسَّه‌بیدِیم | تیچِسَّه‌بیدِی | تیچِسَّه‌بیدِن | |
| التزامی (کاش/تردید) | تیچِسّه‌بُووُم | تیچِسّه‌بویی | تیچِسّه‌بووَه | تیچِسّه‌بووِیم | تیچِسّه‌بووِی | تیچِسّه‌بووِن | |
| التزامی نوع دیگر (کاش/باید) | تیچِسُّمِه | تیچِسّیِه | تیچِسِّه | تیچِسِّیمِه | تیچِسِّیِه | تیچِسِّنِه | |
| مستمر | داشتُم بتیچِسُّم | دوشتی بتیچِسّی | داشت بتیچِسّ | داشتِیم بتیچِسِّیم | داشتِی بتیچِسِّی | داشتِن بتیچِسِّن | |
| مضارع | من (مُ) | تو (تُ) | او/آن (او/اُوان) | ما (اُمون) | شما (شُمون) | آنها/ایشان (اوشون) | |
| ساده | تیچُم | تیچی | تیچَه | تیچِیم | تیچِی | تیچِن | |
| اخباری | بتیچُم | بتیچی | بتیچَه | بتیچِیم | بتیچِی | بتیچِن | |
| مستمر | دارم بتیچُم | دوری بتیچی | دارَه بتیچَه | دارِیم بتیچِیم | دارِی بتیچِی | دارِن بتیچِن | |
| التزامی | تیچُم | تیچی | تیچَه | تیچِیم | تیچِی | تیچِن | |
| دعایی | من (مُ) | تو (تُ) | او/آن (او/اُوان) | ما (اُمون) | شما (شُمون) | آنها/ایشان (اوشون) | |
| تیچایام | تیچویی | تیچا | تیچائیم | تیچایِه | تیچان | ||
| دستوری | - | تو (تُ) | - | شما (شُمون) | - | ||
| امر | تیچ / تیچاد | تیچِی | |||||
| نهی | مَتیچ / مَتیچاد | مَتیچِی | |||||
| صرف دزفولی با فونتیک | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بن واژه | tiçessan | ||||||
| بن ماضی | tiçess | ||||||
| بن مضارع | tiç | ||||||
| شخص | مفرد | جمع | |||||
| اول شخص | دوم شخص | سوم شخص | اول شخص | دوم شخص | سوم شخص | ||
| ماضی | من (mo) | تو (to) | او/آن (ü/üwān) | ما (omün) | شما (şomün) | آنها/ایشان (uşün) | |
| ساده | tiçessom | tiçessi | tiçess | tiçessém | tiçessé | tiçessen | |
| استمراری | betiçessom | betiçessi | betiçess | betiçessém | betiçessé | betiçessen | |
| نقلی | tiçessoma | tiçessiya | tiçessas/tiçessa | tiçesséma | tiçesséya | tiçessena | |
| بعید | tiçessah bidom | tiçessah bidi | tiçessah bid | tiçessah bidém | tiçessah bidé | tiçessah biden | |
| التزامی (کاش/تردید) | tiçessah buwom | tiçessah bui | tiçessah buwa | tiçessah buwém | tiçessah buwé | tiçessah buwen | |
| التزامی نوع دیگر (کاش/باید) | tiçessomé | tiçessié | tiçessé | tiçessémé | tiçesséyé | tiçessené | |
| مستمر | dāştom betiçessom | dowşti betiçessi | dāşt betiçess | dāştém betiçessém | dāşté betiçessé | dāşten betiçessen | |
| مضارع | من (mo) | تو (to) | او/آن (u/üān) | ما (omün) | شما (şomün) | آنها/ایشان (uşün) | |
| ساده | tiçom | tiçi | tiça | tiçém | tiçé | tiçen | |
| اخباری | betiçom | betiçi | betiça | betiçém | betiçé | betiçen | |
| مستمر | dārom betiçom | dowri betiçi | dāra betiçَa | dārém betiçém | dāré betiçé | dāren betiçen | |
| التزامی | tiçom | tiçi | tiça | tiçém | tiçé | tiçen | |
| دعایی | من (mo) | تو (to) | او/آن (ü/üwān) | ما (omün) | شما (şomün) | آنها/ایشان (uşün) | |
| tiçāyām | tiçoi | tiçā | tiçāyém | tiçāyé | tiçān | ||
| دستوری | - | تو (to) | - | شما (şomün) | - | ||
| امر | tiç | tiçé | |||||
| نهی | matiç | matiçé | |||||