شوادون

نسخهٔ تاریخ ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۲۶ توسط Amin (بحث | مشارکت‌ها)

شوادون (şavaadun) به معنی سرداب است و از دیر باز برای فرار از گرمای طاقت فرسای تابستان در درون سردابه‌هایی عمیق که از تابش آفتاب محفوظ بوده‌است، ساعات گرم روز را می‌گذرانیده‌اند. از نمونه‌های مشخص این شوادون‌های زیبا را می‌توان شوادون آقامیر که اکنون مخروبه‌است و شوادون منزل مهدوی نزدیک بقعه شاه رکن‌الدین را مثال زد.

شوادون

فضای داخلی

شوادان نسبت به شبستان در سطحی بسیار پایین‌تر قرار گرفته‌است. شوادون‌ها حفره‌هایی دست کند می‌باشد که در دیوارها و سقف آن از هیچ نوع مصالح بنایی استفاده نشده و فقط در کفسازی و ساخت پله های آن آجر به کار رفته‌است. زمين دزفول از جنس كمر يا سنگ کنگلومرا است چون بر اين زمين‌ها آب جاری بوده است. در اين جنس زمين امكان اين كه از دستگاه براي كندن استفاده شود وجود ندارد و يا بسيار مشكل است. پس بايد با دست كنده شود.[۱]

شوادان‌ها یکی از ویژگی‌های خاص و ویژه معماری دزفول است که کاربری‌های متنوعی داشته‌است از جمله کار تهویه و خنکی ساختمان را بر عهده داشته، به این صورت که شوادان دریچه‌ای در بیرون خانه برای ورود هوا داشته و با توجه به عمق شوادان و رطوبت موجود در آن، هوای در شوادان خنک شده و این هوای خنک از طریق دریچه هایی در بخش‌های مختلف ساختمان توزیع می‌شده است. علاوه بر آن به عنوان محلی خنک و آرام در تابستان‌ها مورد استفاده قرار گرفته، همچنین این شوادان‌ها به خانه‌های همجوار راه داشته‌است و به این صورت ارتباط نزدیکی میان همسایه‌ها وجود داشته‌است. علاوه بر این در زمان بمباران هوایی دزفول توسط عراق در دهه شصت شمسی از شوادون ها به عنوان پناهگاه استفاده می شده است.

پانویس

  1. «https://www.yjc.news/fa/news/4128035/». پیوند خارجی در |title= وجود دارد (کمک)